Azerbaycan

Azerbaycan

Azerbaycan veya resmî ad�yla Azerbaycan Cumhuriyeti (Azerice: Azərbaycan Respublikas�), Bat� Asya ile Do�u Avrupa'n�n kesi�im noktas� olan Kafkasya'da yer alan ülkedir. Güney Kafkasya'n�n en büyük yüzölçümüne sahip ülkesi olan Azerbaycan'�n do�usunda Hazar Denizi, kuzeyinde Rusya, kuzeybat�s�nda Gürcistan, bat�s�nda Ermenistan ve güneyinde �ran ile kom�udur. Kendisine ba�l� olan Nahç�van Özerk Cumhuriyeti'nin ise kuzey ve do�usu Ermenistan ile, güneyi ve bat�s� �ran ile çevrilmi�tir, Türkiye ile de 17 km'lik s�n�r� bulunmaktad�r.

Azerbaycan, zengin kültürel mirasa sahiptir. Müslümanlar�n ço�unlukta oldu�u ülkeler aras�nda opera, tiyatro gibi sahne sanatlar�n� bar�nd�ran ilk ülke olma özelli�ini ta��r. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti 1918 y�l�nda kurulmu�tur, ancak iki y�l sonra 1920, 26 Nisan'da K�z�l Ordu s�n�r� geçerek Azerbaycan'a girmi�, 28 Nisan 1920'de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kurulmu� ve ard�ndan Sovyetler Birli�i topraklar�na kat�lm��t�r. Ülkenin tekrar ba��ms�zl���n� kazanmas� 1991'de Sovyetler Birli�i'nin da��lmas� ile gerçekle�mi�tir. Karaba� Sava�� s�ras�nda Ermenistan, Da�l�k Karaba� bölgesini ve bu bölgenin çevresindeki yedi rayonu i�gal etti. Da�l�k Karaba�'da ortaya ç�kan Da�l�k Karaba� Cumhuriyeti, fiilen sava��n sona ermesinden bu yana ba��ms�z olmas�na ra�men, diplomatik anlamda hiçbir devlet taraf�ndan tan�nmamaktad�r ve Azerbaycan'a ba�l� bir de jure bölge olarak kabul edilmektedir.

Azerbaycan, üniter bir anayasal cumhuriyettir. Türk Kene�i ve TÜRKSOY'un etkin üyesidir. 158 ülkeyle diplomatik ili�kisi ve 38 uluslararas� kurulu�a üyeli�i vard�r. GUAM, Ba��ms�z Devletler Toplulu�u ve Kimyasal Silahlar�n Yasaklanmas� Örgütü'nün kurucu üyelerindendir. 1992'den bu yana Birle�mi� Milletler'e üyedir, 9 May�s 2006'da Birle�mi� Milletler Genel Kurulu taraf�ndan kurulan �nsan Haklar� Konseyi'nin üyeli�ine seçilmi�tir. Ayr�ca AG�T ve Avrupa Konseyi'ne de üyedir, Bar�� �çin Ortakl�k projesinde NATO ile i�birli�i yapmaktad�r.

Azerbaycan Anayasas�'nda resmî din yoktur ve ülkedeki tüm ana siyasi güçler laik milliyetçidir ancak halk�n ço�unlu�u ve kimi muhalefet güçleri �iilik inanc�na sahiptir. Di�er Do�u Avrupa ve Ba��ms�z Devletler Toplulu�u ülkeleri ile kar��la�t�r�ld���nda Azerbaycan, sosyal ve ekonomik geli�me ile okuryazarl�k oran�nda yüksek seviyelere ula�m��t�r. ��sizlik ve intihar oranlar� da dü�üktür. Azerbaycan, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren Birle�mi� Milletler Güvenlik Konseyi'nde iki y�ll�k daimi olmayan üyeli�e ba�lam��t�r.

​Kaynak: www.wikipedia.org